Nhật ký mang thai Cẩm nang mang thai

Bổ sung dưỡng chất đối với thai phụ: Thiếu hay thừa đều không tốt

Sắt và acid folic là hai trong những dưỡng chất quan trọng và vô cùng cần thiết cho phụ nữ trong quá trình mang thai. Song có không ít thai phụ lại có những hiểu biết chưa đúng và không đầy đủ về việc bổ sung những dưỡng chất này dẫn đến nguy cơ gây hậu quả nguy hiểm cho cả mẹ và bé.

Những hiểu biết tai hại

Với quan điểm, không có gì tốt hơn việc ăn uống đủ chất cộng với gia đình có điều kiện nên khi mang thai con đầu lòng, chị Thùy Dung (Hà Nội) ra sức tẩm bổ cho thai nhi bằng các thực phẩm ngon, quý hiếm, đắt tiền mà chị nghe mọi người kháo nhau là tốt cho thai nhi. Hơn nữa, chị thấy một số bà bầu nói chuyện với nhau là uống viên bổ sung sắt, acid folic có thể dẫn đến sạm da, táo bón… nên sẵn tình trạng da hơi nám từ xưa, chị Dung chủ động né dùng viên uống bổ sung có thành phần sắt, acid folic dù khi đi khám thai bác sĩ có kê đơn bổ sung.

Chỉ đến khi khám thai tháng thứ 6 trong tình trạng người mệt mỏi và kém ăn, chị Dung mới bàng hoàng khi nghe bác sĩ sản khoa kết luận: chị bị thiếu máu khá trầm trọng nên nguy cơ sẩy thai là rất lớn. Nguyên nhân là do không bổ sung đủ sắt và axit folic đầy đủ theo quá trình phát triển của thai nhi. “Với khẩu phần ăn hằng ngày có rất nhiều món ăn ngon và bổ dưỡng, tôi tin tưởng mình đang mang đến cho con yêu những điều tốt nhất. Thì ra tôi đã sai!” –chị Dung ngậm ngùi ân hận.

Có không ít thai phụ có những hiểu biết chưa đúng và không đầy đủ về việc bổ sung dưỡng chất khi mang thai.

Trái ngược với trường hợp của chị Dung, chị Yến (Hải Phòng) trong thời gian mang thai cháu thứ hai lại thường xuyên bị hiện tượng rối loạn tiêu hóa, ngứa, nổi mề đay. Đi khám và tư vấn nhiều bác sĩ tiêu hóa, sản phụ khoa mãi không thấy đỡ. Cuối cùng, khi kiểm tra lại tiền sử sức khỏe và quá trình sinh hoạt ăn uống và dùng thuốc của chị Yến, các bác sĩ mới phát hiện nguyên nhân là do chị tự ý bổ sung quá thừa sắt và acid folic.

Chị Yến bộc bạch: “Vốn tính lo xa, khi đọc thấy tác dụng của sắt và acid folic vô cùng quan trọng đối với sự hình thành và phát triển của hệ thần kinh trong giai đoạn đầu của quá trình phát triển thai nhi nên tôi rất chú ý tới việc bổ sung theo đơn kê của bác sĩ sản khoa cũng như ăn các thực phẩm giàu dưỡng chất này”. Thế nhưng oái ăm thay, vì tính cẩn thận nên chị Yến không chỉ định kỳ thăm khám thai ở 1 bác sĩ mà tới 2 bác sĩ. Do đó, chị uống viên bổ sung theo đơn thuốc của cả 2 bác sĩ với suy nghĩ “thừa còn hơn thiếu” mà không biết đã bổ sung quá liều.

Thực tế cho thấy không chỉ chị Dung, chị Yến mà còn rất nhiều bà mẹ trẻ khác vẫn chưa hiểu đầy đủ, khoa học về vai trò của sắt và acid folic đối với thai phụ và thai nhi nên dẫn đến việc thiếu hoặc thừa sắt và acid folic khiến ảnh hưởng đến sức khỏe.

Bổ sung cần có sự tư vấn của bác sĩ

Sắt và acid folic đều là vi chất quan trọng trong quá trình tạo máu cho cơ thể. Trong thời kỳ mang thai, người phụ nữ cần bổ sung hai vi chất này nhiều hơn so với người bình thường (khi mang thai, tổng lượng sắt một người phụ nữ cần là trên 1.000mg hay nhu cầu sắt hàng ngày là 59,2mg sắt nguyên tố, nhiều hơn 39,2mg/ngày ở phụ nữ không có thai. Còn nhu cầu acid folic ở phụ nữ mang thai là 600mcg/ ngày, trong khi ở người trưởng thành là 400mcg/ngày). Thiếu sắt và acid folic là nguyên nhân chính khiến thai phụ thiếu máu. Theo một báo cáo của Viện Dinh dưỡng gần đây, có tới 36,5% phụ nữ Việt Nam mang thai bị thiếu máu.

Bà mẹ thiếu máu do thiếu sắt và acid folic trong giai đoạn sinh nở có thể sẽ bị băng huyết sau khi sinh, gây nguy hiểm đến tính mạng cho người mẹ. Thiếu sắt và acid folic còn dẫn đến nguy cơ đẻ non, trẻ có cân nặng thấp khi chào đời, tử vong sau sinh tăng và ảnh hưởng đến chỉ số IQ sau này của trẻ…

Đặc biệt việc thiếu acid folic có thể gây khuyết tật ống thần kinh của thai nhi, gây nứt đốt sống và não úng thủy (Nứt đốt sống là một khuyết tật, trong đó một bộ phận của một hay nhiều đốt sống không phát triển trọn vẹn, làm cho một đoạn tủy sống bị lộ ra). Do đó, nếu bổ sung acid folic đầy đủ trước và trong thời gian mang thai có thể ngăn ngừa 70-80% số trẻ bị dị dạng ống thần kinh cũng như có tác dụng tích cực phòng ngừa nhiều bệnh nan y khác như bệnh sa sút trí tuệ (Alzheimer), bệnh giảm thính lực và bệnh ung thư.

Vì vậy, theo khuyến cáo của các chuyên gia sản phụ khoa, để phòng chống việc thiếu sắt và acid folic ở phụ nữ đang mang thai, thai phụ cần ăn uống đa dạng các loại thực phẩm như các loại thịt có màu đỏ như thịt lợn, thịt bò, gan, các loại rau có màu xanh thẫm như súp lơ xanh, các loại đậu, ngũ cốc và trái cây (đậu Hà Lan, đậu nành, cà rốt, cà chua, chuối, cam, chanh, bưởi…). Những loại rau xanh và trái cây có nhiều vitamin sẽ giúp tăng chuyển hóa và hấp thu sắt.

Ngoài ra, thai phụ có thể bổ sung sắt, acid folic bằng đường uống, nhưng phải theo chỉ định của bác sĩ. Khi dùng các viên uống bổ sung này, để tránh tác dụng phụ như buồn nôn, táo bón… của viên sắt nên uống sau bữa ăn 1-2 giờ, sắt hấp thu tốt khi dùng chung với những thực phẩm có nhiều vitamin C. Không uống viên sắt cùng với nước chè, cà phê vì chất tanin trong chè, cà phê sẽ giảm hấp thu sắt.

Thái Anh

TPCN viên bổ sung PreIQ giúp bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu tăng cao cho phụ nữ trước, trong quá trình mang thai và sau sinh giúp giảm thiểu các nguy cơ dị tật, nhất là dị tật ống thần kinh của thai nhi; Hỗ trợ phát triển não bộ, mắt, hệ miễn dịch ở thai nhi và trẻ nhỏ; Giúp hình thành hệ xương chắc khỏe cho trẻ, phòng chống loãng xương cho mẹ; Giúp giảm nguy cơ sinh non và nhẹ cân ở trẻ.

Thông tin chi tiết vui lòng truy cập tại đây hoặc gọi hotline 19006436 để được tư vấn trực tiếp.